به مناسبت روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام:
گزارش یک ساله ی اعدام در ایران
به کوشش نهاد آمار مجموعه ی فعالان حقوق بشر در ایران، به روال هر ساله هم زمان با ۱۰ اکتبر روز جهانی مبارزه علیه مجازات اعدام، گزارش یک سال گزشته در این حوزه به هدف جلب توجه افکار مردمی نسبت به وضعیت هزاران نفری که اکنون در انتظار اجرای حکم اعدام خود هستند تهیه و منتشر می شود. در گزارش پیش رو آمده است در بازه ی زمانی۱۰ اکتبر ۲۰۱۶ تا ابتدای اکتبر ۲۰۱۷، دست کم ۵۰۸ نفر در نقاط مختلف ایران به شیوه ی "حلق آویز شدن" اعدام شدند که این رقم در مقایسه با زمان مشابه در سال گزشته، نه تنها هیچ کاهشی نداشته است بلکه دست کم حدود ۱% رشد داشته است. صدور و اجرای حکم اعدام شهروندان در ایران، در حالی رخ می دهد که بسیاری از متهمان از دسترسی به یک روند عادلانه ی دادرسی محرومند و همچنین باید توجه داشت به دلیل اجازه نیافتن فعالیت گروه های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران، گزارش پیش رو را نمی توان عاری از کاستی دانست.
عمده ترین منبع این گزارش، گزارش هایی است که از سوی سازمان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران (هرانا) و یا سایر منابع مستقل و معتبر تهیه و تنظیم شده است. بخش دیگری از این گزارش ها نیز، متون خبری یا مجموعه اظهاراتی است که مقامات قضایی رژیم در گفتگو با رسانه های دولتی به صورت رسمی از صدور و اجرای حکم اعدام برای شهروندان خبر دادند.
از تاریخ ۱۰ اکتبر ۲۰۱۶ تا آغاز اکتبر ۲۰۱۷، شمار ۳۸۱ گزارش از سوی نهاد آمار و نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران در رابطه با اعدام به ثبت رسیده است که شامل محکومیت دست کم ۲۲۳ نفر به اعدام و اجرای حکم اعدام دست کم ۵۰۸ نفر است که از این شمار ۳۲ نفر در انظار همگانی اعدام شدند. از میان قربانیانی که هویتشان احراز شده، جنسیت ۶ تن از اعدام شدگان زن بوده و همین گونه سن ۶ تن از اعدام شدگان در زمان ارتکاب جرم، کمتر از ۱۸ سال بوده است.
اعدام متهمان زیر ۱۸ سال در حالی رخ می دهد که در برخی موارد افزون بر نبود مدرک و سند معتبر علیه متهم، دادگاه بی توجه به وضعیت جسمی و سنی متهم او را به اعدام محکوم کرده است.
طی بازه ی زمانی ذکر شده، شمار ۷ نفر کودک مجرم نیز به اعدام محکوم شده اند؛ محکومینی که مدعی هستند در بیشتر موارد زیر فشار روحی شدید و شکنجه مجبور به اعتراف علیه خود شده اند.
اجرای حکم اعدام در مدت زمان مورد بررسی نسبت به مدت مشابه در سال گزشته، هیچ کاهشی نداشته و هتا حدود ۱% رشد داشته است، این افزایش اجرا در حالی است که صدور احکام اعدام با کاهش ۶۲% همراه بوده است. شمار اعدام های در برابر مردم، ۵% نسبت به دوره ی مشابه گزشته کاهش داشته است و اعدام زنان نیز ۳۳٪ کاهش را نشان می دهد.
بر اساس این گزارش، ۵۷٪ اعدام شدگان به اتهام جرایم مربوط به مواد مخدر در ایران اعدام شدند، ۳۶٪ به اتهام قتل، ۴٪ به اتهام تجاوز به عنف، ۲٪ به اتهامات سیاسی یا امنیتی و ۱% سایر موارد را در بر می گیرد.
آمار فزاینده ی اعدام جرایم مواد مخدر در حالی رخ می دهد که مجلس ارتجاع رژیم، متممی را تصویب کرده است که شرایط قانونی برای صدور مجازات اعدام در ارتباط با جرایم مواد مخدر را محدودتر می کند، به گونه ای که می تواند تخفیف مجازات اعدام چند هزار زندانی را به دنبال داشته باشد، اما برای آنکه قانونی شود نیازمند تصویب شورای نگهبان خواهد بود.
همانگونه که اشاره شد، بر خلاف تمام تلاش ها و فشارها هیچ آمار جامع و بی نقصی از شمار اعدام های انجام شده وجود ندارد، در حدی که یکی از نمایندگان مجلس رژیم به تازگی اعلام کرد که قوه قضاییه آمار اعدامی های جرایم مواد مخدر را به ما اعلام نمی کند.
استان البرز با سه زندان پر جمعیت و مهم کشور که عمدتن مربوط به نگهداری از متهمان جرایم خشن می باشند، با دست کم ۱۲۷ مورد اعدام در طی بازه ی زمانی ذکر شده که شمار بسیاری از آنها به صورت گروهی اعدام شده‌اند، صدرنشین قربانگاه محکومان به اعدام است.
همچنین بیشترین اعدام انجام شده در زندان ها نیز در استان البرز و در زندان رجایی شهر کرج انجام شده است. در طی بازه ی زمانی ذکر شده شمار ۷۳ نفر در زندان رجایی شهر کرج اعدام شده اند. عمده ی این اعدام ها به صورت گروهی انجام شده اند. استان البرز با ۲۵٪ درصدر و استان آذربایجان غربی و استان گیلان هر کدام به ترتیب با ۱۱٪ و ۶% در رده ی دوم و سوم قرار دارند.
بر اساس آمارهای ارایه شده، ۶٪ اعدام ها در انظار مردمی به اجرا در آمده است.
استان هایی که بیشترین اعدام در انظار مردمی در آنها انجام شده است عبارتند از: استان هرمزگان که با ۷ مورد اعدام در رده نخست و استان خراسان موسوم به رضوی با ۵ مورد اعدام در رده ی دوم قرار دارد. همچنین بیشترین اعدام انجام شده در یک روز مربوط به تاریخ ۲۵ دی ماه ۹۵ است که شمار ۱۸ نفر در یک روز اعدام شدند.
در این نمودار که رابــطه مستقیمی بـــا اعدام های مخفیانه ی زندانیان دارد، اعدام هایی که از سوی منابع مستقل و حقوق بشری گزارش شده است مورد بررسی قرار گرفته است که بر اساس این نمودار، ۸۲٪ اعدام شدگان به صورت مخفیانه یا بدون اعلام در رسانه های جمعی اعدام شده اند.
به کوشش نهاد آمار مجموعه ی فعالان حقوق بشر در ایران، به روال هر ساله هم زمان با ۱۰ اکتبر روز جهانی مبارزه علیه مجازات اعدام، گزارش یک سال گزشته در این حوزه به هدف جلب توجه افکار مردمی نسبت به وضعیت هزاران نفری که اکنون در انتظار اجرای حکم اعدام خود هستند تهیه و منتشر می شود. در گزارش پیش رو آمده است در بازه ی زمانی۱۰ اکتبر ۲۰۱۶ تا ابتدای اکتبر ۲۰۱۷، دست کم ۵۰۸ نفر در نقاط مختلف ایران به شیوه ی "حلق آویز شدن" اعدام شدند که این رقم در مقایسه با زمان مشابه در سال گزشته، نه تنها هیچ کاهشی نداشته است بلکه دست کم حدود ۱% رشد داشته است. صدور و اجرای حکم اعدام شهروندان در ایران، در حالی رخ می دهد که بسیاری از متهمان از دسترسی به یک روند عادلانه ی دادرسی محرومند و همچنین باید توجه داشت به دلیل اجازه نیافتن فعالیت گروه های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران، گزارش پیش رو را نمی توان عاری از کاستی دانست.
عمده ترین منبع این گزارش، گزارش هایی است که از سوی سازمان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران (هرانا) و یا سایر منابع مستقل و معتبر تهیه و تنظیم شده است. بخش دیگری از این گزارش ها نیز، متون خبری یا مجموعه اظهاراتی است که مقامات قضایی رژیم در گفتگو با رسانه های دولتی به صورت رسمی از صدور و اجرای حکم اعدام برای شهروندان خبر دادند.
از تاریخ ۱۰ اکتبر ۲۰۱۶ تا آغاز اکتبر ۲۰۱۷، شمار ۳۸۱ گزارش از سوی نهاد آمار و نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران در رابطه با اعدام به ثبت رسیده است که شامل محکومیت دست کم ۲۲۳ نفر به اعدام و اجرای حکم اعدام دست کم ۵۰۸ نفر است که از این شمار ۳۲ نفر در انظار همگانی اعدام شدند. از میان قربانیانی که هویتشان احراز شده، جنسیت ۶ تن از اعدام شدگان زن بوده و همین گونه سن ۶ تن از اعدام شدگان در زمان ارتکاب جرم، کمتر از ۱۸ سال بوده است.
اعدام متهمان زیر ۱۸ سال در حالی رخ می دهد که در برخی موارد افزون بر نبود مدرک و سند معتبر علیه متهم، دادگاه بی توجه به وضعیت جسمی و سنی متهم او را به اعدام محکوم کرده است.
طی بازه ی زمانی ذکر شده، شمار ۷ نفر کودک مجرم نیز به اعدام محکوم شده اند؛ محکومینی که مدعی هستند در بیشتر موارد زیر فشار روحی شدید و شکنجه مجبور به اعتراف علیه خود شده اند.
اجرای حکم اعدام در مدت زمان مورد بررسی نسبت به مدت مشابه در سال گزشته، هیچ کاهشی نداشته و هتا حدود ۱% رشد داشته است، این افزایش اجرا در حالی است که صدور احکام اعدام با کاهش ۶۲% همراه بوده است. شمار اعدام های در برابر مردم، ۵% نسبت به دوره ی مشابه گزشته کاهش داشته است و اعدام زنان نیز ۳۳٪ کاهش را نشان می دهد.
بر اساس این گزارش، ۵۷٪ اعدام شدگان به اتهام جرایم مربوط به مواد مخدر در ایران اعدام شدند، ۳۶٪ به اتهام قتل، ۴٪ به اتهام تجاوز به عنف، ۲٪ به اتهامات سیاسی یا امنیتی و ۱% سایر موارد را در بر می گیرد.
آمار فزاینده ی اعدام جرایم مواد مخدر در حالی رخ می دهد که مجلس ارتجاع رژیم، متممی را تصویب کرده است که شرایط قانونی برای صدور مجازات اعدام در ارتباط با جرایم مواد مخدر را محدودتر می کند، به گونه ای که می تواند تخفیف مجازات اعدام چند هزار زندانی را به دنبال داشته باشد، اما برای آنکه قانونی شود نیازمند تصویب شورای نگهبان خواهد بود.
همانگونه که اشاره شد، بر خلاف تمام تلاش ها و فشارها هیچ آمار جامع و بی نقصی از شمار اعدام های انجام شده وجود ندارد، در حدی که یکی از نمایندگان مجلس رژیم به تازگی اعلام کرد که قوه قضاییه آمار اعدامی های جرایم مواد مخدر را به ما اعلام نمی کند.
استان البرز با سه زندان پر جمعیت و مهم کشور که عمدتن مربوط به نگهداری از متهمان جرایم خشن می باشند، با دست کم ۱۲۷ مورد اعدام در طی بازه ی زمانی ذکر شده که شمار بسیاری از آنها به صورت گروهی اعدام شده‌اند، صدرنشین قربانگاه محکومان به اعدام است.
همچنین بیشترین اعدام انجام شده در زندان ها نیز در استان البرز و در زندان رجایی شهر کرج انجام شده است. در طی بازه ی زمانی ذکر شده شمار ۷۳ نفر در زندان رجایی شهر کرج اعدام شده اند. عمده ی این اعدام ها به صورت گروهی انجام شده اند. استان البرز با ۲۵٪ درصدر و استان آذربایجان غربی و استان گیلان هر کدام به ترتیب با ۱۱٪ و ۶% در رده ی دوم و سوم قرار دارند.
بر اساس آمارهای ارایه شده، ۶٪ اعدام ها در انظار مردمی به اجرا در آمده است.
استان هایی که بیشترین اعدام در انظار مردمی در آنها انجام شده است عبارتند از: استان هرمزگان که با ۷ مورد اعدام در رده نخست و استان خراسان موسوم به رضوی با ۵ مورد اعدام در رده ی دوم قرار دارد. همچنین بیشترین اعدام انجام شده در یک روز مربوط به تاریخ ۲۵ دی ماه ۹۵ است که شمار ۱۸ نفر در یک روز اعدام شدند.
در این نمودار که رابــطه مستقیمی بـــا اعدام های مخفیانه ی زندانیان دارد، اعدام هایی که از سوی منابع مستقل و حقوق بشری گزارش شده است مورد بررسی قرار گرفته است که بر اساس این نمودار، ۸۲٪ اعدام شدگان به صورت مخفیانه یا بدون اعلام در رسانه های جمعی اعدام شده اند.
نظرات