همه بزری (Panspermia) پنداشتی (فرضیه ای) است که معتقد است زندگی در جایی به وجود نمی آید، بلکه همواره در جهان وجود داشته، بزرهای آن در جای جای جهان هستی، پراکنده شده و پیوسته از نقطه ای به نقطه ی دیگر جابجا می شود. هواداران این پنداشت بر این باورند که زیست روی زمین به وسیله ی این بزرها از فضا وارد زمین شده اند.
زمانی که فیلسوف یونانی آناکساگوراس در سده ی پنجم پیش از میلاد اعلام کرد که امکان دارد نطفه های زیست برای نخستین بار از فضا وارد کره ی زمین شده باشند، مورد توجه کسی قرار نگرفت، زیرا نظریه ی ارستو خان، مبنی بر زایش خود به خودی جانداران، سایه ای سنگین بر هازمان علمی آن روزگاران افکنده بود. آناکساگوراس نخستین کسی است که به موضوع همه بزری اشاره کرده است.
این باور پس از آناکساگوراس بیش از دو هزار سال مسکوت باقی ماند تا اینکه در سال ۱۷۴۳ میلادی، مایلت آن را در نوشته های خود دوباره مطرح کرد. وی بر این باور بود که موجودات زنده ی کوچک، نخستین بار از فضا بر پهنه ی اقیانوس های خالی از زیست زمین وارد شده اند و پس از طی مسیر فرگشت، جانداران امروزی را به وجود آورده اند. در تاریخ ۹ آپریل ۱۸۶۴، لوئی پاستور شیمیدان فرانسوی، با آزمایش های تاریخی خود نشان داد که نظریه ی زایش خود به خودی توهمی بیش از سوی ارستو نبوده است، تا بدین ترتیب همه بزری فرصتی برای نمایش دوباره به دست آورد.
دانشمند بریتانیایی لرد کلوین (۱۸۷۱) و فیزیکدان آلمانی هرمان فون هلمهولتز (۱۸۷۹)، در دهه ی ۱۸۷۰ با استناد به کشفیات پاستور، موجودات ریز مطرح شده از سوی مایلت را همان باکتری ها اعلام کردند. در دهه ی ۱۹۰۰، شیمیدان سوئدی و برنده ی جایزه ی نوبل سوانت آرنیوس (۱۹۰۳)، نشان داد هاگ باکتری ها قادرند در محیط فضا زنده مانده و حیات تازه ای را آغاز کنند. زیست شیمیدان روسی آلکساندر اپارین و ژنتیکدان انگل ایسی هالدن، موضوع زایش خود به خودی را به شکلی متفاوت تر پیش کشیدند. آنان با آزمایش های خود نشان دادند که زیست می تواند از باقی مانده ی دارای ژنوم موجود مرده دوباره آغاز شود.
در سال ۱۹۷۰، یک اخترشناس بریتانیایی به نام فرد هویل و استاد چاندرا ویکراماسینگه از دانشگاه کی یف، با رصد ستارگان دوردست و تجزیه ی طیف نوری آنها به کمک همدیگر، به شواهدی از امکان وجود مولکول های زیستی در غبار پیش سامانه ای به دست آوردند. آنها عنوان کردند که دنباله دارها و شهاب سنگ هایی که از این غبارها به وجود می آیند، می توانند دربردارنده ی ترکیبات آلی و هاگ باکتری ها باشند. این اجرام که از سنگ و یخ تشکیل شده اند، قادرند این مواد را از فشارهای موجود در فضا نگاه کنند و به شکل سالم به زمین برسانند.همانگونه که پیشتر بیان شد، گروه پژوهشی دکتر هنریش توانست با شبیه سازی غبار پیش سامانه ای با تابش امواج ۱۸۰ نانومتری، تولید اسید آمینه ی طبیعی را مشاهده کند.
هم اکنون استاد ویکراماسینگه را می توان پرچمدار نظریه ی همه بزری دانست. وی پژوهش های بسیاری را برای اثبات این نظریه انجام داده است و بر این باور است که پذیرش همه بزری نه تنها معادله ی سرچشمه ی زیست را حل خواهد کرد، بلکه مسیر جستجوهای ما را برای یافتن موجودات زنده ی فرازمینی، دگرش خواهد داد. فرایند تشکیل زیست بر روی زمین بسیار پیشتر از ۳ تا ۴ میلیارد سال پیش آغاز شده است، چرا که هنگامی که هنوز زمین زاده نشده بود، بزرهای زندگی سفر دراز خود را به سمت این سیاره آغاز کرده بودند. وی با بیان اینکه فرایند فرگشت داروینی در مورد تک یاخته ای ها کارایی چندانی ندارد، اظهار می داد که کار تولید یاخته های زنده و سازمان دهی ساختارهای آن، در جایی دیگر روی داده است.
زمانی که فیلسوف یونانی آناکساگوراس در سده ی پنجم پیش از میلاد اعلام کرد که امکان دارد نطفه های زیست برای نخستین بار از فضا وارد کره ی زمین شده باشند، مورد توجه کسی قرار نگرفت، زیرا نظریه ی ارستو خان، مبنی بر زایش خود به خودی جانداران، سایه ای سنگین بر هازمان علمی آن روزگاران افکنده بود. آناکساگوراس نخستین کسی است که به موضوع همه بزری اشاره کرده است.
این باور پس از آناکساگوراس بیش از دو هزار سال مسکوت باقی ماند تا اینکه در سال ۱۷۴۳ میلادی، مایلت آن را در نوشته های خود دوباره مطرح کرد. وی بر این باور بود که موجودات زنده ی کوچک، نخستین بار از فضا بر پهنه ی اقیانوس های خالی از زیست زمین وارد شده اند و پس از طی مسیر فرگشت، جانداران امروزی را به وجود آورده اند. در تاریخ ۹ آپریل ۱۸۶۴، لوئی پاستور شیمیدان فرانسوی، با آزمایش های تاریخی خود نشان داد که نظریه ی زایش خود به خودی توهمی بیش از سوی ارستو نبوده است، تا بدین ترتیب همه بزری فرصتی برای نمایش دوباره به دست آورد.
دانشمند بریتانیایی لرد کلوین (۱۸۷۱) و فیزیکدان آلمانی هرمان فون هلمهولتز (۱۸۷۹)، در دهه ی ۱۸۷۰ با استناد به کشفیات پاستور، موجودات ریز مطرح شده از سوی مایلت را همان باکتری ها اعلام کردند. در دهه ی ۱۹۰۰، شیمیدان سوئدی و برنده ی جایزه ی نوبل سوانت آرنیوس (۱۹۰۳)، نشان داد هاگ باکتری ها قادرند در محیط فضا زنده مانده و حیات تازه ای را آغاز کنند. زیست شیمیدان روسی آلکساندر اپارین و ژنتیکدان انگل ایسی هالدن، موضوع زایش خود به خودی را به شکلی متفاوت تر پیش کشیدند. آنان با آزمایش های خود نشان دادند که زیست می تواند از باقی مانده ی دارای ژنوم موجود مرده دوباره آغاز شود.
در سال ۱۹۷۰، یک اخترشناس بریتانیایی به نام فرد هویل و استاد چاندرا ویکراماسینگه از دانشگاه کی یف، با رصد ستارگان دوردست و تجزیه ی طیف نوری آنها به کمک همدیگر، به شواهدی از امکان وجود مولکول های زیستی در غبار پیش سامانه ای به دست آوردند. آنها عنوان کردند که دنباله دارها و شهاب سنگ هایی که از این غبارها به وجود می آیند، می توانند دربردارنده ی ترکیبات آلی و هاگ باکتری ها باشند. این اجرام که از سنگ و یخ تشکیل شده اند، قادرند این مواد را از فشارهای موجود در فضا نگاه کنند و به شکل سالم به زمین برسانند.همانگونه که پیشتر بیان شد، گروه پژوهشی دکتر هنریش توانست با شبیه سازی غبار پیش سامانه ای با تابش امواج ۱۸۰ نانومتری، تولید اسید آمینه ی طبیعی را مشاهده کند.
هم اکنون استاد ویکراماسینگه را می توان پرچمدار نظریه ی همه بزری دانست. وی پژوهش های بسیاری را برای اثبات این نظریه انجام داده است و بر این باور است که پذیرش همه بزری نه تنها معادله ی سرچشمه ی زیست را حل خواهد کرد، بلکه مسیر جستجوهای ما را برای یافتن موجودات زنده ی فرازمینی، دگرش خواهد داد. فرایند تشکیل زیست بر روی زمین بسیار پیشتر از ۳ تا ۴ میلیارد سال پیش آغاز شده است، چرا که هنگامی که هنوز زمین زاده نشده بود، بزرهای زندگی سفر دراز خود را به سمت این سیاره آغاز کرده بودند. وی با بیان اینکه فرایند فرگشت داروینی در مورد تک یاخته ای ها کارایی چندانی ندارد، اظهار می داد که کار تولید یاخته های زنده و سازمان دهی ساختارهای آن، در جایی دیگر روی داده است.
این همه بزری است که شدیدن اعلام می کند که زیست در همه ی نقاط هستی وجود دارد. اینکه در یک سیاره ی سامانه ی خورشیدی، تمدنی هوشمند مانند گونه ی انسان تا این حد والا می شود، ناشی از صلاحیت زمین برای پذیرش بزرهای زندگی است. شاید سیاره های دیگری بسیار دورتر از ما، این شایستگی را ملیون‌ها سال پیش از زمین کسب کرده باشند.
همین جستار در کیهان سوئد
همین جستار در کیهان سوئد
نظرات