رد شدن به محتوای اصلی

کول فرح چیست؟


کول فرح؛ یادگار تمدن زاگرس‏نشینان
آیاپیر نام پیشین شهر ایذه کنونی واقع در شمال شرق استان خوزستان است. در هفت کیلومتری جاده ایذه-شهرکرد و اصفهان، دره جالبی قرار دارد که حدود هزاره نخست پیش از میلاد مسیح، زیستگاه اقوامی از شهروندان دولت ایلامیان بوده است. این جا كول فره یا کول فرح نام دارد با شش سنگ‏نوشته و نقش برجسته منحصر به فرد و تعدادی خانه ویران شده از عهد باستان. ایلامیان۶۴۰ - ۳۲۰۰ پیش از میلاد در بخش بزرگی از ایران کنونی شامل استان‌های خوزستان، فارس، ایلام و بخش‌هایی از استان‌های بوشهر، کرمان، لرستان و کردستان فرمانروایی داشتند.

 

 
شاهزاده «هانی» حاكم ایالت «آیاپیر» و گروهی از نوازندگان و کاهنان که چند قربانی را به سوی معبد همراهی می‏کنند.


هوای ابری و بارش باران در روز دیدار ما از یک طرف و حرفه‏ای نبودن عکاسی من باعث گردید، عکس نقش‏برجسته‏ها آن چنان که باید گویا نباشند. با این وجود می‏توان به راحتی تشخیص داد نفر سمت راست نوازنده چنگ، نفر وسطی خواننده و نفر سمت چپ دایره‏نواز است.

این کلاه نمدی، شباهت زیادی به کلاه امروزین لرتباران ساکن در استان کهکیلویه و بویراحمد و همچنین استان لرستان کنونی دارد.

 
دور تا دور این نقش‏برجسته سنگی بیش از 400 نفر در حال نیایش دیده می‌شوند. در سمت راست نیز می‏توان خودروی لیموزین حضرت پادشاه را دید!

 


ستون در گویش لری سِتین خوانده می‏شود و آلبوم «ستین اشکسته» با صدای ایرج رحمان‏پور شاید اشاره به این ستون‏های شکسته داشته باشد. البته ستین به معنی عزیز و دلدار و دلبر نیز کاربرد دارد. هر چه هست، بسیار کهن می‏نمایند ولی این که آیا چنین خانه‏هایی دقیقاً در همان دوره ایلامیان ساخته شده‏اند، خارج از دانش من است.

 

بزرگ‏ترین سالن کنسرت جهان
آثار باستانی برای اهل موسیقی، بی‏گمان از نقطه نظر هنر موسیقی، جذابیت بیشتری دارند. به همین دلیل دیدن نقش برجسته نوازندگان در گوشه‏ای از این دره باستانی، شوق فراوانی برای دیدن سایر بخش‏ها پدید آورد. از جمله وقتی در میان دره با دوستان گپ می‏زدیم، متوجه شدیم، بازتاب صدای ما خیلی بیشتر از حالتی است که پشت یک دستگاه تقویت کننده صدا باشیم. دوست خوب بختیاری‏ام حافظ موسوی با نام هنری کوهیار بختیاری می‏گفت یک بار با دو نوازنده کرنا و دهل در این مکان تجربه منحصر به فردی را پشت سر گذاشته است.

 

شاید عنوان بزرگ‏ترین سالن کنسرت جهان با توجه به مکان‏های مشهوری چون دروازه طلایی لندنGolden gate اغراق آمیز به نظر برسد ولی حضور فیزیکی در این دره باستانی، همه بدگمانی‏ها را به باد می‏سپارد. تصور کنید دز زمینی به اندازه نیم زمین فوتبال و کمی هم بیشتر، یک کنسرت موسیقی بدون هر گونه دستگاه صدابرداری برگزار کنیم. آن هم تنها به امید بازتاب دل‏انگیز صداها از سه کوه مشرف بر منطقه. گویا در گذشته، شکل نعل اسبی کوه‏های این دره، علاوه بر بازتاب زیبای همه صداها، عملاً چون دژی نفوذ ناپذیر در برابر دشمان ایفای نقش می‏کرده است. دره کول فرح فقط یک راه به سوی دشت و جاده فعلی ایذه-شهرکرد دارد. تصور نمی‏کنم نظیر آن را در جای دیگری به این بزرگی بتوان جست. شاید نیاکان ما در آن زمان حساب خیلی چیزها از جمله امنیت و مسئله آکوستیک منطقه را کردند و با زندگی طولانی مدت خویش در آن، چنین نقش‏های زیبایی را به یادگار نهادند.

نظرات

پست‌های معروف از این وبلاگ

رونمایی از کس کش اعظم و وروره جادوی پاسدار قالیباف

چندی است که ویدیو کلیپ هایی از فردی منتشر می شود که دقیقن حرف دل رنج دیدگان و مردم ستم دیده ی ایران را می زند. او نقابی بر چهره زده است تا ماهیت درنده ی گرگش را پنهان سازد. "سید محید حسینی" از توله حرامزادگان الله پرست تازی باقی مانده از یورش الله پرستان عرب نخستین به کشورمان می باشد که هم اکنون با داغ اسلام اهریمنی بر دل و پیشانی دعاگوی خویش، سالیان سال است که مشاور مطبوعاتی و رسانه ای پاسدار "قالیباف" در شهرداری رژیم در تهران می باشد. فردی که سیل ارقام نجومی رد و بدل شده ی شهرداری و بده بستان ها و البته رانت خواری شخصی خودش از این موهبت سفره ی نکبت جمهوری اسلامی را دیده و هم از آن خوان پربرکت خمینی حرامزاده، بسیار نوشیده و چشیده. وی در یکی از ویدیو کلیپ هایی که از وی منتشر شده است، با حساب بر روی ساده لوحی مخاطبان خود در سیستان و بلوچستان، از احساسات انسانی آنها سو استفاده کرده و خود را در حالی هم آوا و همراه آنان و شریک درد و رنج و فقرشان جا می زند که تو گویی وی در همه ی این چهل سال عمر نکبتی که از ولایت فقیه گرفته، نه تنها روحش هم از فقر دهشتناک و فاحش د...

وقتی امید دانا و هم خوابه اش صدیقه زرین کلاه مشتاق آبادی، مادر قهبگی را معنی می کنند

من کم ترین (امید باقر خاله): "مدیونید اگر فکر کنید افزون بر گفتارم، اندکی هتا اندکی، در کردار در زندگی روزمره ام تناقض وجود دارد !!" من و همسرم کارد هواله ی شکم مردم ایران می کنیم، اما خودم سه برابر روزهای جوراب فروشیم شده ام و همسرم مثل ندید بدیدها فرتور غذاها و رستوران ها و باز رستوران ها و غذاها را به چشم کارد به شکم خوردگان می کشانیم تا چشمشان کور شود و جیکشان درنیاید. من و همسرم به هنرمندان فحاشی می کنیم و آنها را بی سواد و احمق می خوانیم، اما خودمان تا دلتان بخواهد با تک تک هنربندان رژیم فرتور می اندازیم و منتشر می کنیم؛ هتا با افشین بله افشین خواننده ی بدصدا و جلف که یادتون هست... «دیگه ازت بدم میاد، پیشم نیا عروسک» !! من و همسرم همیشه از شبکه ی من و تو انتقاد می کنیم. من خودم همیشه به آن می گویم "مهد کودک من و تو"، اما هتا با مجری من و تو هم فرتور یادگاری می گیرم !! من و همسر کم ترینم، در فضای همگانی هر جور دلمان بخواهد می گردیم و می چرخیم و فرتورهای نگو و نپرس منتشر می کنیم، اما به دیگران ایراد می گیریم که چرا در خانه ی خودشان با شلوار...

متلکی بر حاشیه: گفتگوی فرامرز دادرس با کون خوب سوئد

چندی پیش، یکی از مخالفان پرهیاهوی شاهزاده "رضا پهلوی" به نام "فرامرز دادرس" که خود یکی از مصدق الهی ها و هواداران سفت و سخت هزرط "محمد مصدق دله السلطنه" می باشد، با دلقک رسانه "امید دانای باقر خاله" گفتگو کرد. این گفتگو که از پستوی خانه ی امید باقر خاله و انباری جناب دادرس انجام می گرفت، مخاطبان ملیونی خود را دچار شوک کرد و نتیجه این شد که پس از گوش دادن به مشتی خزعبلات تکراری که همگی از سر عقده بازی فوران کرده بودند، به یک نتیحه ی تکراری برسند و آن اینکه هم جمهوری اسلامی اینقدرها بد نیست که این دو موجود اپوزوسیون نما، نانشان را به نرخ روزش نخورند و نه دودمان ایرانساز پهلوی آنچنان خوب و سرآمد بود که نمکدانش را نشکنند !! جناب دادرس که پس از نزدیک به یک دهه سخن فرسایی در یوتوب انباری خود، هنوز به اندازه ی "خاله شاهدانه" هم روی کسی اثر نگزاشته، با ناسپاسی هر چه تمام تر عنوان کرده است که وی نانخور ارتش شاهنشاهی نبوده و با وقاحت ویژه ی آخوندی خود را مدیون شاهنشاه آریامهر فرمانده ی کل قوای نیروهای مسلح شاهنشاهی نمی داند. از این ناسپ...