تاریخ و تمدن ایران بزرگ

شگفتی ها کوه پردیس; اولین خانه دنیا در ایران بنا شد نام نخستین این کوه ” کوه جم ” یا کوه ” تهمورس دیو بند ” است ، جم یا طهمورث دیو بند پدر جمشید شاه پیشدادی یکم بود ، جهان این کوه را به عنوان نخستین پرستش گاه انسان می شناسد ، ساختمان این پرستشگاه نیمی طبیعی است و نیمی انسان ساخته ، آغاز ساختن این پرستش گاه زمانی بین ۱۵۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ سال پیش بوده و پس از سلسله ” هوشنگ یان ، در دوران طهمورثیان بنا شده است ، اگرنگاه ژرفی به این پرستشگاه کنیم می بینیم که در پیرامون این کوه راه پیچ خورده تا با شیب کم بالا رفته تا به ستیغ کوه رسیده ، و برفراز کوه آتش کده بزرگی بود ، که چون آنجا بلند ترین نقطه بود ، شبها از روشنایی آتش آن به عنوان ” بیکن ” یا ” لایت هوس ” یا برج چراغ راهنما برای کشتی ها در خلیج پارس استفاده می شد ، چون ما کشتی سازی و دریا نوردی را در دوران ” جمشید جم ” آغاز کردیم فردوسی در این باره فرمود ،( گذر کرد از آن پس به کشتی بر آب * ز کشور به کشور گرفتی شتاب ) امروزه در بیشتر کشورهای اروپا و آمریکا ساختمان پرستشگاه “جم ” برای آنان الگو شده در هر پارکی یا نز...

یکم اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی شیرازی شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی بی تردید بزرگترین شاعری است که بعد از فردوسی آسمان ادب فارسی را با نور خیره کننده اش روشن ساخت و آن روشنی با چنان تلألویی همراه بود که هنوز پس از گذشت هفت قرن تمام از تاثیر آن کاسته نشده است و این اثر تا پارسی برجاست همچنان برقرار خواهد ماند  . تاریخ ولادت سعدی به قرینه ی سخن او در گلستان در حدود سال 606 هجری است.   «یک شب تأمل ایام گذشته می کردم و بر عمر تلف کرده تأسف می خوردم و سنگ سراچه دل را به الماس آب دیده می سفتم و این ابیات مناسب حال خود می گفتم  : در اقصای عالم بگشتم بسی      به سر بردم ایام با هر کسی تمتع به هر گوشه ای یافتم        ز هر خرمنی خوشه ای یافتم چو پاکان شیراز خاکی نهاد        ندیدم که رحمت بر این خاک باد تولای مردان این پاک بوم برانگیختم خاطر از شام و روم دریغ آمدم زان همه بوستان       تهیدست رفتن سوی دوستان به دل گفتم از مصر قند آورند   ...

کول فرح؛ یادگار تمدن زاگرس‏نشینان آیاپیر نام پیشین شهر ایذه کنونی واقع در شمال شرق استان خوزستان است. در هفت کیلومتری جاده ایذه-شهرکرد و اصفهان، دره جالبی قرار دارد که حدود هزاره نخست پیش از میلاد مسیح، زیستگاه اقوامی از شهروندان دولت ایلامیان بوده است. این جا كول فره یا کول فرح نام دارد با شش سنگ‏نوشته و نقش برجسته منحصر به فرد و تعدادی خانه ویران شده از عهد باستان. ایلامیان۶۴۰ - ۳۲۰۰ پیش از میلاد در بخش بزرگی از ایران کنونی شامل استان‌های خوزستان، فارس، ایلام و بخش‌هایی از استان‌های بوشهر، کرمان، لرستان و کردستان فرمانروایی داشتند.     شاهزاده «هانی» حاكم ایالت «آیاپیر» و گروهی از نوازندگان و کاهنان که چند قربانی را به سوی معبد همراهی می‏کنند. هوای ابری و بارش باران در روز دیدار ما از یک طرف و حرفه‏ای نبودن عکاسی من باعث گردید، عکس نقش‏برجسته‏ها آن چنان که باید گویا نباشند. با این وجود می‏توان به راحتی تشخیص داد نفر سمت راست نوازنده چنگ، نفر وسطی خواننده و نفر سمت چپ دایره‏نواز است. این کلاه نمدی، شباهت زیادی به کلاه امروزین لرتباران ساکن در استان کهکیلویه و بویراحمد و...

پیکره سمت راست ،نشان گر زورخانه و باشگاه کهنی است که نامش مزین به واژه شاهنامه ای گیو بود و مکانی برای ورزش باستانی و پهلوانی در تبریز…در انتهای کوچه حرم خانه ( باغمیشه قاپوسی)…ده ها سال پیش زورخانه گیو تبریز ،کانونی برای ورزش پهلوانی در دیار آذرابادگان بود و مرشدان نام آورش ،فضای معنوی آن را با اشعار زیبایی از فردوسی و خافظ و سعدی ،عطر آگین می کردند تا پهلوانان تبریزی ،چون دیگر یلان ایران زمین ،نام و آوازه ورزش باستانی ایران را در دیار پهلوانان به نام ،و گردان نام آور زنده نگاه دارند… پیران و حتی میانسالان تبریزی نیک می دانند که مکتب گیو مکتب جوانمردی و پهلوانی بود و پالایش تن و روان …کمتر نیازمندی بود که به گاه فقر و نیازمندی به باغمیشه نرود و از جوانمردی و فتوت رادان این پهلوانان نصیبی نبرد…که ورزش باستانی مکتب عیاری و بزرگی بود. آری گیو بود و تبریز و مرشد و شاهنامه خوانی و چرخ و کباده و رادی …افسوس که این کانون پهلوانی دیار آذرابادگان ،پنج سال پیش ،در حالی که به دلیل بی توجهی و بیمهری مسوولان به ویرانه ای بدل شده بود،تیغ کلنگ را به جان نازنینش دید و اینک خبری از آن نیست.. به هنگا...