قلعه دختر یادگار ایران بزرگ در جمهوری آذربایجان
قلعه دختر (به انگلیسی: Maiden Tower) یکی از آثار مشهور دوره ساسانی در شهر باکو است.[۱]
شهر باکو (در پهلوی باکوان) در طول تاریخ همیشه یکی از شهرهای ایران زمین بشمار میرفته است. در زمان حکومت عثمانی در قرن ۱۶ میلادی طی دوره‌ای کوتاه به قسمت اعظم قفقاز از جمله باکو حاکم بود. ولی نادرشاه افشار توانست این قسمت از آران، گرجستان و منطقه ارمنستان فعلی را دوباره به ایران بازگرداند. در جنگ‌های ایران و روس در زمان فتحعلی شاه این ناحیه بر اساس عهدنامه ننگین گلستان و ترکمان چای از ایران جدا و به اشغال روس‌ها افتاد.
تندیس حکیم نظامی گنجوی شاعر بلند آوازه ایرانی در باکو
این اثر تاریخی ایران باستان که با ۲۹،۵ متر طول، ۱۶ متر عرض، و ۶ طبقه که در دو محدوده زمانی قرن ۵ و ۶ میلادی (آغاز ساخت مرحله اول) و قرن ۱۲ (مرحله دوم) ساخته شده است در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
آتشکده ایرانی باکو در سوراخانی
این قلعه در روزگار کهن، نیایشگاه آناهیتا بوده و زرتشتیان برای زیارت به آن‌جا می‌رفته‌اند.[۲]
این قلعه در سال 1960 مرمت و در سال 1964 تبدیل به موزه گردید. سازمان یونسکو در سال 2000 این بنا را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت نمود.
1. عباسقلی آقا باکیخانوف، گلستان ارم، چاپ عبدالکریم علیزاده و دیگران، باکو ۱۹۷۰، ص XI، نقل‌شده در: دانشنامهٔ جهان اسلام
2. انوشه، حسن، دانشنامه ادب فارسی، جلد پنجم، تهران: ۱۳۸۲، ص۱۰۶، سرواژهٔ باکو.
نظرات